Pensioenplannen voor expats in Europa: Hoe uw toekomst veilig te stellen

Toen Maria voor haar droombaan van Chicago naar Parijs verhuisde, leefde ze haar beste leven: croissants, cultuur, carrière. Elke dag voelde alsof er een ansichtkaart tot leven kwam en pensioen was het laatste waar ze aan dacht.
Maar tien jaar later, tijdens een kop koffie met een vriendin, ging het gesprek over pensioenen. Haar vriendin had het over haar pensioenplan en Maria lachte: “Heb ik er hier wel één?”. Die lach verdween toen ze zich realiseerde dat ze geen idee had hoe haar jaren in Europa haar financiële toekomst zouden vormgeven.
Dat kleine moment van onzekerheid is er een die veel expats delen. We steken grenzen over op zoek naar kansen en avontuur, maar vergeten vaak om plannen te maken voor de komende jaren. Want je toekomst veilig stellen gaat niet alleen over geld sparen, het gaat over de vrijheid creëren om het leven te blijven leiden waarvan je houdt, waar je ook bent.
Laten we realistisch zijn: waarom dit belangrijk is
Werken en met pensioen gaan in meerdere Europese landen kan lonend zijn, maar het is niet eenvoudig. Elk land heeft zijn eigen pensioenstelsel, bijdrageregels en belastingkader. Hoewel de EU coördinatie garandeert, is er geen echte harmonisatie.
Dat betekent dat expats actief moeten beheren hoe hun pensioenrechten worden opgebouwd, overgedragen en uiteindelijk uitbetaald. Anders kunnen jaren van hard werken resulteren in gefragmenteerde uitkeringen of onverwachte belastingrekeningen.
Subtaken om nu mee te beginnen:
1. Breng je loopbaantraject in kaart: Maak een lijst van alle landen waar je hebt gewoond en gewerkt, inclusief de data waarop je in dienst bent geweest.
2. Controleer de coördinatiedekking: Binnen de EU/EER/Zwitserland, Verordening (EG) nr. 883/2004 ervoor dat uw socialezekerheidsbijdragen kunnen worden samengevoegd om in aanmerking te komen.
3. Identificeer bilaterale verdragen: Als je buiten dit gebied hebt gewerkt, controleer dan of je thuisland een socialezekerheidsverdrag heeft met je gastland.
4. Volg kortetermijnbanen: Als je minder dan een jaar in een land hebt gewerkt, betaalt die staat geen pensioen, maar tellen die maanden wel mee voor je totale staat van dienst elders.
Als je deze regels vroeg begrijpt, voorkom je verloren jaren, ontbrekende gegevens en stressvolle verrassingen later.
Inzicht in uw pensioenopties
Het Europese pensioenkader is gebouwd op drie pijlers. Zie ze als lagen van uw financiële fundering, die elk een unieke rol spelen in uw zekerheid op de lange termijn.
Pijler 1 – Overheidspensioenen
Je eerste vangnet. Deze pensioenen worden gefinancierd door verplichte bijdragen en gecoördineerd door EU-verordening 883/2004. Het goede nieuws? Elk jaar dat je in een EU/EER- of Zwitsers land werkt, telt mee voor je totale pensioengerechtigdheid.
– Controleer uw rechten: Neem contact op met elke nationale pensioeninstantie om de premiejaren te controleren.
– Pro-rata betalingen: Elk land betaalt een deel op basis van hoe lang je daar hebt gewerkt. Als je bijvoorbeeld 10 jaar in Duitsland hebt gewerkt en 15 jaar in Frankrijk, betaalt elk land zijn deel afzonderlijk wanneer je de pensioenleeftijd bereikt.
– Exporteerbaarheid: Je kunt deze pensioenen ontvangen waar je ook woont in de EU/EER/Zwitserland.
– Voorbeeld: Het Nederlandse AOW-systeem biedt 2% van een volledig pensioen per jaar dat je in Nederland hebt gewoond of gewerkt tussen 15-67 jaar – maar je kunt vrijwillig betalen om gaten op te vullen terwijl je in het buitenland bent.
Pijler 2 – Bedrijfspensioenen
Je tweede pijler is gebaseerd op de werkgever, en hier wordt het lastiger. De EU-richtlijn inzake overdraagbaarheid (2014) beschermt uw rechten, maar de overdraagbaarheid blijft beperkt.
– Bevestig onvoorwaardelijk worden: Pensioenrechten moeten na maximaal 3 jaar dienstverband onvoorwaardelijk worden.
– Bewaar documentatie: Bewaar alle pensioenbewijzen van vorige werkgevers; deze bewijzen je behouden rechten.
– Defined Contribution (DC) plannen zijn gemakkelijker te beheren voor mobiele werknemers, fondsen zijn individueel en overdraagbaar.
– Defined Benefit (DB) plannen beloven een vast inkomen, maar zijn moeilijk over te dragen naar andere landen.
Tip: Veel expats eindigen met verschillende “bevroren” bedrijfspensioenen in Europa. Consolideer uw gegevens in een vroeg stadium om het beheer in de toekomst te vereenvoudigen.
Pijler 3 – Persoonlijke of Vrijwillige Pensioenen
Uw derde pijler is waar vrijheid leeft, het spaargeld en de beleggingen waarover u direct de controle heeft.
Het Pan-Europees Persoonlijk Pensioenproduct (PEPP) is ontworpen voor mensen zoals u: mobiel, internationaal en onafhankelijk. Het maakt grensoverschrijdend sparen mogelijk via gestandaardiseerde nationale “subrekeningen”.
De fiscale behandeling verschilt echter nog steeds tussen de EU-landen en niet alle lidstaten geven PEPP’s dezelfde belastingvoordelen.
Wat je kunt doen:
– Verken PEPP’s als je vaak van de ene EU-lidstaat naar de andere verhuist.
– Vergeleken met lokale particuliere pensioenregelingen bieden nationale producten in sommige landen nog steeds een betere belastingvermindering.
– Kijk uit naar de komende “hybride PEPP” hervorming, die werkgeversbijdragen zal toestaan, dit zou PEPP’s krachtiger en kosteneffectiever kunnen maken.
Particulier pensioen / Expat-vriendelijke aanbieders per land
Om je op weg te helpen, vind je hieronder enkele van de populairste aanbieders van privépensioensparen en -planning voor expats in de belangrijkste Europese landen. Deze bedrijven bieden vrijwillige/privé pensioenoplossingen – niet gebonden aan je bedrijfstak-CAO – zodat je kunt zien wat je opties zijn buiten de staats- of werkplekregelingen.
| Land | Type particulier pensioen (lokale naam) | Bekende/particuliere aanbieders | Expat-vriendelijke adviseur/makelaar | Belangrijkste kenmerken voor expats |
| Duitsland | Riester-Rente / Rürup-Rente (Basis-Rente) / Particuliere pensioenverzekering | Allianz AXA Generali Zürich R+V Versicherung Getsafe PensionFriend | Blacktower FM, Schlemann & Partners, MW Expat, FinanceForExpats.de | Fiscaal aftrekbare bijdragen tot € 29.344/jaar (Rürup). Overheidspremies (Riester). Geen geografische beperkingen voor expats. |
| Frankrijk | Levensverzekering / PER (Plan d’Épargne Retraite) | AXA Generali Allianz Crédit Agricole BNP Paribas Société Générale Natixis | Spectrum IFA, Harrison Brook, Blacktower FM, Blevins Franks | Belastingvrije groei na 8 jaar. Voordelen bij nalatenschap. Geschikt voor Franse ingezetenen. €4.600/€9.200 jaarlijkse vrijstelling. |
| Spanje | PPP (Plan de Pensiones Privado) / FPV (Fondo de Pensiones Voluntario) | Banco Santander BBVA Mapfre Mutua Madrileña Vida Caixa | Spectrum IFA, Blacktower FM, Titan Wealth International | Fiscaal aftrekbaar tot €8.000/jaar. Flexibele opnamemogelijkheden. Beperkte aanbieders voor expats. Complexe belasting. |
| Nederland | Privé Pension (Lijfrente) / Pensioenrekening | BrandNewDay PGGM ASR NN Group Aegon Nationale-Nederlanden | Expat Pensioen Nederland, Stad Financieel Beheer, Viisi Expats | Fiscaal aftrekbaar tot €35.798/jaar. Draagbaar binnen EU/EER. Beperkte toegang bij verhuizing buiten EU. |
| UK | SIPP (Self-Invested Personal Pension) / Internationaal SIPP | AJ Bell Hargreaves Lansdown Interactive Investor Fidelity Vanguard iWeb Transact | Titan Wealth International, Chase Buchanan, SJB Global, MyExpatSIPP | Flexibele beleggingsopties. 25% belastingvrij kapitaal vanaf 55 jaar. Mogelijkheid tot meerdere valuta’s. FCA gereguleerd. |
| Zwitserland | Pijler 3a (gebonden pensioen) / Pijler 3b (vrij pensioen) | Swiss Life Zurich AXA Baloise Generali Helvetia Vaudoise | Expat Services Zwitserland, Assurance Genevoise, Eenvoudige zorg | Fiscaal aftrekbaar tot CHF 7.258/jaar (werknemers). Opneembaar 5 jaar voor pensionering. Wereldwijd overdraagbaar. |
| Italië | PIP (Piano Individuale Pensionistico) / FPA (Fondi Pensione Aperto) | Generali Allianz AXA Intesa Sanpaolo Vita Fideuram Poste Vita | Financiën voor expats EU, Spectrum IFA, Valiant Wealth | Beperkte belastingvoordelen. Hoge kosten. Inflexibele producten. Alleen geschikt voor Italiaanse belastinginwoners. |
| Portugal | PPR (Plano Poupança Reforma) / Open Pensioenfondsen | BPI Vida e Pensões Fidelidade Tranquilidade BBVA Seguros Millennium BCP CGD Seguros | Blacktower FM, Titan Wealth International, Portugal Pathways | Fiscaal aftrekbaar tot €400/jaar. PPR-fondsen ruim beschikbaar. Beperkte internationale overdraagbaarheid. |
| Zweden | Tjänstepension (bedrijfspensioen) / particuliere pensioenverzekering | Alecta AMF Folksam SEB Handelsbanken Swedbank Länsförsäkringar | Söderberg & Partners, Nordea Private Banking, SEB | Sterke bedrijfspensioenregelingen. Beperkte particuliere opties voor expats. Garantiepensioen alleen voor ingezetenen. |
| België | Pensioenspaarverzekering / Particuliere Pensioenregelingen | AG Insurance Ethias KBC Belfius ING België AXA België | Chase Buchanan, Howden België, Spectrum IFA, Blevins Franks | Belastingvoordeel 25-30%. Jaarlijkse limiet €1.350. Onmiddellijke toegang tot werkplekregelingen. Beperkte internationale overdraagbaarheid. |
Effectief plannen
Zelfs met EU-coördinatie moet de pensioenplanning voor expats gestructureerd worden. Gebruik de onderstaande tabel als uw persoonlijke stappenplan, een duidelijke gids om uw grensoverschrijdende pensioensparen te beschermen, te optimaliseren en te laten groeien.
| Actiestap | Wat te doen | Waarom het belangrijk is | Belangrijkste tips en hulpmiddelen |
| 1. Maak een pensioentracker | Noteer al je Pijler 1-, 2- en 3-pensioenen – inclusief land, aanbieder, premiejaren en verwachte pensioenleeftijd. | Houdt je rechten overzichtelijk en voorkomt zoekgeraakte bijdragen. | Gebruik een spreadsheet of app om je pensioen bij te houden. Voeg herinneringen toe voor jaarlijkse updates. |
| 2. Raadpleeg een internationale adviseur | Kies een financieel planner die bekend is met EU-verordening 883/2004, de richtlijn inzake overdraagbaarheid (2014) en verdragen ter voorkoming van dubbele belasting (DTT’s). | Grensoverschrijdende pensioenwetgeving is complex; deskundig advies kan fouten of belastingderving voorkomen. | Vraag naar hun ervaring met expatklanten en coördinatie in meerdere landen. |
| 3. Pensioenbelasting begrijpen | Lees hoe elk land pensioenen belast. Over het algemeen geldt: particuliere pensioenen = op basis van ingezetenschap; overheidspensioenen = op basis van bron. | Voorkomt dubbele belasting en zorgt voor naleving. | Kijk op de sites van de nationale belastingdienst of op het EU-portaal “Uw Europa”. |
| 4. Dubbele belasting vermijden | Gebruik DTT’s tussen je thuisland en gastland om te bepalen welk land belasting mag heffen op je pensioen. Claim belastingkredieten of vrijstellingen waar beschikbaar. | Zorgt ervoor dat je niet twee keer belasting betaalt over hetzelfde inkomen. | Bekijk de belastingclausules voor privé-, publieke en forfaitaire pensioenen afzonderlijk. |
| 5. Voor Britse expats – Gebruik QROPS | Draag alleen pensioenactiva uit het VK over naar gekwalificeerde erkende overzeese pensioenregelingen (QROPS). | Vermijdt de 25% Overseas Transfer Charge (OTC) en zorgt voor naleving van de HMRC. | Verblijf in de EER of Gibraltar voor ten minste 5 jaar na de overdracht om vrijstellingen te behouden. |
| 6. Diversifiëren en aanvullen | Combineer formele pensioenen met vrijwillige spaar-, beleggings- of PEPP-rekeningen voor meer flexibiliteit. | Compenseert inflatie- en valutarisico’s; bouwt financiële onafhankelijkheid op. | Ontdek Pan-Europese persoonlijke pensioenproducten of lokale belastingvoordelen. |
| 7. Jaarlijks herzien | Controleer elke 12 maanden je pensioengegevens, wettelijke status en fiscale residentie. | Wetten, pensioenleeftijden en verdragen veranderen regelmatig. | Zet elk jaar een herinnering op je kalender; plan een financieel overzicht met je adviseur. |







